Kwaliteit van leven met dikkedarmkanker

Met steun van Kankeronderzoekfonds Limburg heeft Promovendus Annaleen Koole ​de afgelopen jaren onderzocht hoe supplementgebruik en vitamine D en B-vitamines samenhangen met de kwaliteit van leven en vermoeidheidsklachten van patiënten ​met dikkedarmkanker. Prof. dr. ir. Matty Weijenberg geeft ons een update van het onderzoek. 

Grootschalig onderzoek

“Voor het onderzoek hebben we patiënten met dikkedarmkanker vanaf diagnose tot twee jaar na afloop van de behandeling gevolgd. Het onderzoek maakt deel uit van de EnCoRe-studie (Energie voor het leven na Colorectaal kanker), een prospectieve cohortstudie bij de groeiende groep overlevers van dikkedarmkanker in Limburg.”

Verband tussen supplementen en vermoeidheidsklachten

“Hoewel een aanzienlijk deel (40%) van de deelnemende patiënten supplementen (bijv. multi-vitamines/-mineralen) bleek te gebruiken, was er geen verband tussen het gebruik van supplementen en vermoeidheidsklachten tot twee jaar na afloop van therapie. Het leek er daarentegen eerder op dat mensen die supplementen gebruikten, dit juist deden als gevolg van de vermoeidheid. Om klachten tegen te gaan.”

 Minder vermoeidheid bij hogere vitamine D status

“Uit ons onderzoek bleek een groot deel (45%) van de deelnemers vitamine D deficiënt te zijn bij diagnose. In vergelijking met deze deelnemers die een te laag vitaminegehalte in het bloed hadden, rapporteerden de deelnemers met een hogere vitamine D status een betere kwaliteit van leven en minder vermoeidheid. We zagen echter geen relatie tussen vitamine D supplementgebruik of inname van vitamine D via de voeding met vermoeidheid. Dit betekent niet dat we op basis van onze resultaten kunnen concluderen dat alle dikkedarmkanker patiënten vitamine D supplementen moeten gebruiken. Daarvoor is meer onderzoek nodig. Wel blijkt dat het van belang is dat patiënten op de hoogte zijn van de geldende richtlijnen met betrekking tot vitamine D gebruik. Daarnaast lijkt het relevant te zijn dat de vitamine D status van patiënten gemonitord wordt door zorgprofessionals​, zodat eventuele deficiënties kunnen worden opgemerkt.”

 Vitamine B6

“Tot slot hebben we ook de rol van de vitamine B6 status onderzocht. ​Het bleek dat een betere vitamine B6 status, gemeten via twee verschillende markers in het bloed, samenhing met een betere kwaliteit van leven zes maanden na diagnose. Deelnemers die stopten met het gebruik van B-vitamine supplementen rapporteerden zes maanden na de diagnose meer vermoeidheid in vergelijking met niet-gebruikers. Er is verder onderzoek nodig om na te gaan of het gebruik van B-vitamine supplementen tot een verminderde vermoeidheid leidt, en wat dan de eventueel onderliggende biologische mechanismen zijn. “​

 Over deze studie

Steeds meer mensen overleven dikkedarmkanker, onder andere dankzij verbeterde behandelingen. Helaas hebben ze daarna vaak last van lichamelijke klachten en zijn ze chronisch vermoeid. Dat heeft veel impact op hun kwaliteit van leven. Wetenschappers in Maastricht onderzoeken of anders eten en bewegen hier een positieve rol in kan spelen. Zodat ex-patiënten meer energie hebben voor de rest van hun leven. De studie heet EnCoRe, wat staat voor: ‘Energie voor het leven na ColoRectaalkanker’. Want als je kanker overleeft, wil je daar echt van kunnen genieten.

Voor sommige vraagstellingen in dit project werd gebruikgemaakt van gegevens van vergelijkbare studies in Nederland en andere Europese landen zoals o.a. Duitsland en Oostenrijk. In het kader van een internationaal consortium (FOCUS) waar de EnCoRe-studie onderdeel van is. De bevindingen van de studie dragen bij aan de kennisbasis die nodig is om wetenschappelijk onderbouwde leefstijlaanbevelingen te ontwikkelen of verbeteren om op die manier de kwaliteit van leven van dikkedarmkanker patiënten te kunnen bevorderen.